Phạm tội chưa đạt là gì và có phải chịu trách nhiệm hình sự không?

Phạm tội chưa đạt là gì, có mấy loại và hành vi phạm tội chưa đạt có phải chịu trách nhiệm hình sự không theo quy định của pháp luật? Dưới đây là giải đáp của Luật Nhân Dân về vấn đề này, mời bạn đọc cùng tìm hiểu.

Thế nào là phạm tội chưa đạt?

Theo quy định tại Điều 15 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017, phạm tội chưa đạt là việc cố ý thực hiện tội phạm nhưng không thực hiện được đến cùng vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội. Giai đoạn phạm tội chưa đạt được tính từ bắt đầu thực hiện hành vi khách quan mô tả trong cấu thành tội phạm hoặc bắt đầu thực hiện hành vi liền trước hành vi khách quan. Thời điểm chấm dứt giai đoạn này là tội phạm dừng lại trên thực tế vì những lý do khách quan.

+ Về mặt khách quan: Giai đoạn thực hiện tội có ba dấu hiệu sau:

Thứ nhất, người phạm tội đã bắt đầu thực hiện hành vi phạm tội: đã thực hiện hành vi khách quan được mô tả trong cấu thành tội phạm. Khách thể của tội phạm đã bắt đầu bị xâm phạm trực tiếp. Đây là dấu hiệu phân biệt phạm tội chưa đạt và chuẩn bị phạm tội.

Thứ hai, người phạm tội không thực hiện tội phạm được đến cùng, thể hiện ở các trường hợp:

• Người phạm tội mới thực hiện được hành vi hành vi liền trước hành vi khách quan
• Người phạm tội đã thực hiện được hành vi khách quan nhưng chưa thực hiện hết. Trường hợp này xảy ra với các tội ghép là tội mà mặt khách quan của nó luật mô tả hai hành vi trở lên và hai hành vi này xâm phạm đến hai khách thể khác nhau
• Người phạm tội đã thực hiện được hành vi khách quan được mô tả trong mặt khách quan của cấu thành tội phạm nhưng chưa gây hậu quả của tội phạm hoặc hậu quả xảy ra không phải là hậu quả mà người đó mong muốn.

Thứ ba, người phạm tội không thực hiện tội phạm được đến cùng do những nguyên nhân khách quan ngoài ý muốn của họ. Đây là trường hợp có những tình tiết khách quan cản trở việc hoàn thành tội phạm dù người phạm tội đã cố gắng hết sức. Có thể kể đến các nguyên nhân khách quan như: nạn nhân chống trả quyết liệt, người khác đã ngăn chặn được, thời tiết, thuốc độc không đủ liều lượng để giết người,…

+ Về mặt chủ quan:

Người phạm tội trong trường hợp chưa đạt nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm, nhận thức được hậu quả xảy ra và mong muốn cho hậu quả xảy ra nhưng chúng đã không xảy ra như người phạm tội mong muốn.

Phân loại phạm tội chưa đạt

Có hai loại phạm tội chưa đạt: phạm tội chưa đạt chưa hoàn thành và phạm tội chưa đạt đã hoàn thành.

– Phạm tội chưa đạt chưa hoàn thành: là trường hợp phạm tội chưa đạt, trong đó người phạm tội vì nguyên nhân khách quan chưa thực hiện hết các hành vi cho là cần thiết để gây ra hậu quả của tội phạm. Ví dụ: mở được cửa vào trong nhà để lấy trộm nhưng chưa kịp lấy tài sản thì bị phát hiện và bắt giữ.

– Phạm tội chưa đạt đã hoàn thành: là trường hợp phạm tội chưa đạt nhưng người phạm tội đã thực hiện được hết các hành vi cho là cần thiết để gây ra hậu quả nhưng do nguyên nhân ngoài ý muốn, hậu quả vẫn không xảy ra. Ví dụ: mở được cửa vào trong nhà lấy tài sản nhưng tài sản không còn ở đó nữa.

Phạm tội chưa đạt có phải chịu trách nhiệm hình sự không?

Người phạm tội chưa đạt phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt.

Như vậy, trong mọi trường hợp phạm tội chưa đạt đều phải chịu trách nhiệm hình sự bởi đây là giai đoạn thứ hai của quá trình phạm tội, khách thể đã bị xâm phạm.

Trách nhiệm hình sự trong trường hợp phạm tội chưa đạt được quy định tại Điều 57 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017. Theo đó, hình phạt được quyết định theo các điều của Bộ luật hình sự về các tội phạm tương ứng tùy theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, mức độ thực hiện ý định phạm tội và những tình tiết khác khiến cho tội phạm không thực hiện được đến cùng.  Nếu điều luật được áp dụng có quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm, nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.

Trên đây là những chia sẻ của Luật Nhân Dân về Phạm tội chưa đạt là gì và có phải chịu trách nhiệm hình sự không. Nếu còn những thắc mắc về luật hình sự hoặc các vấn đề liên quan hãy liên hệ dịch vụ luật sư của Luật Nhân Dân để được giải đáp một cách nhanh chóng, cập nhật những quy định mới nhất của pháp luật hiện hành.