Tránh nhầm lẫn giữa giám hộ và đại diện
Giám hộ và đại diện là các khái niệm khác nhau nhưng rất dễ nhầm lẫn trong pháp luật dân sự. Hãy cùng Luật Nhân Dân phân biệt hai khái niệm này để có thể áp dụng và thực hiện đúng.
Phân biệt giám hộ và đại diện
| TIÊU CHÍ | GIÁM HỘ | ĐẠI DIỆN |
| Giống nhau | Chế định này đều nhằm mục đích “thay mặt” để bảo vệ quyền và lợi ích của chủ thể được giám hộ và đại diện | |
| Định nghĩa | Giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được Ủy ban nhân dân cấp xã cử, được Tòa án chỉ định hoặc được quy định tại khoản 2 Điều 48 của Bộ luật này (sau đây gọi chung là người giám hộ) để thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (sau đây gọi chung là người được giám hộ).
(Điều 46 – BLDS 2015) |
Đại diện là việc cá nhân, pháp nhân (sau đây gọi chung là người đại diện) nhân danh và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác (sau đây gọi chung là người được đại diện) xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
(Điều 134 – BLDS 2015) |
| Bản chất | Chăm sóc và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất NLHVDS | Nhân danh người được đại diện để thực hiện các quyền, lợi ích hoặc nghĩa vụ cho người được đại diện. |
| Điều kiện | – Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
– Có tư cách đạo đức tốt – Không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị kết án nhưng chưa được xóa án tích về các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác |
Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ |
| Mục đích | – Tham gia quan hệ giám hộ để thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ, giáo dục:
– Người chưa thành niên – Người mất năng lực hành vi dân sự |
Tham gia quan hệ ủy quyền/đại diện để:
|
| Giới hạn phạm vi thực hiện | Toàn bộ quyền và nghĩa vụ của người được giám hộ | Thực hiện các quyền và nghĩa vụ
– Theo Luật định – Theo phạm vi ủy quyền |
| Căn cứ xác lập | – UBND cấp xã cử
– Tòa án chỉ định – Người có NLHVDS đầy đủ lựa chọn người được giám hộ cho mình phòng khi họ rơi vào tình trạng cần được giám hộ. |
– Ủy quyền
– Quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, điều lệ của pháp nhân |
| Đối tượng | – Người chưa thành niên không còn cha, mẹ hoặc không xác định được cha, mẹ;
– Người chưa thành niên có cha, mẹ nhưng cha, mẹ đều mất NLHVDS; cha, mẹ đều có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; cha, mẹ đều bị hạn chế NLHVDS; cha, mẹ đều bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con; cha, mẹ đều không có điều kiện chăm sóc, giáo dục con và có yêu cầu người giám hộ; – Người mất NLHVDS; – Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. Lưu ý: 1 người chỉ có thể được 1 người giám hộ, trừ trường hợp cha mẹ cùng giám hộ cho con hoặc ông, bà cùng giám hộ cho con. |
– Con chưa thành niên
– Người được giám hộ – Người do Tòa án chỉ định – Người được pháp nhân chỉ định theo điều lệ – Người có thẩm quyền đại diện theo quy định pháp luật – Người do Tòa án chỉ định trong quá trình tố tụng tại Tòa án. |
| Quyền | – Sử dụng tài sản của người được giám hộ để chăm sóc và nhu cầu cần thiết
– Thanh toán các khoản chi phí cần thiết cho việc quản lý tài sản của người được giám hộ – Xác lập thực hiện các giao dịch dân sự nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người được giám hộ |
Thực hiện giao dịch trong phạm vi được đại diện |
| Nghĩa vụ | – Chăm sóc, giáo dục người được giám hộ
– Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự – Quản lý tài sản của người được giám hộ – Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ |
Gắn liền phạm vi được đại diện |
| Chấm dứt | – Người được giám hộ đã có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
– Người được giám hộ chết – Cha, mẹ của người được giám hộ đã có đủ điều kiện để thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình – Người được giám hộ được nhận làm con nuôi |
– Thời gian ủy quyền đã hết
– Công việc được ủy quyền đã hoàn thành – Pháp nhân chấm dứt hoạt động – Người được ủy quyền chết hoặc bị tuyên mất năng lực hành vi dân sự, mất tích |
Trên đây là những điểm khác nhau cơ bản của giám hộ và đại diện. Khi gặp bất kỳ khó khăn, vướng mắc nào liên quan, hãy liên hệ với Dịch vụ Luật sư tư vấn của Luật Nhân Dân để được tư vấn tận tình, nhanh chóng.