Người chưa thành niên phạm tội bị xử lý như thế nào theo quy định pháp luật?

Người chưa thành niên phạm tội là gì? Nguyên tắc xử lý và các biện pháp giám sát, giáo dục đối với người chưa thành niên phạm tội như thế nào? Dưới đây là giải đáp về vấn đề này của Luật Nhân Dân, mời các bạn cùng tìm hiểu.

Thế nào là người chưa thành niên phạm tội?

Người chưa thành niên phạm tội là người từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bị coi là phạm tội. Đây là chủ thể của tội phạm nhưng cũng là đối tượng được bảo vệ đặc biệt.

Những đặc điểm của người chưa thành niên phạm tội gồm:

– Chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tâm sinh lý

– Trình độ nhận thức và kinh nghiệm sống còn hạn chế

– Thiếu những điều kiện và bản lĩnh để tự lập

– Khả năng tự kiềm chế chưa cao

– Có xu hướng muốn tự khẳng định, được đánh giá, được tôn trọng

– Dễ tự ái, tự ti, tính cách hiếu thắng và thiếu kiên nhẫn

– Nhiều hoài bão nhưng thiếu thực tế

– Dễ bị kích động, lôi kéo nhưng dễ thay đổi, uốn nắn

Quy định về nguyên tắc xử lý người chưa thành niên phạm tội

– Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

– Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải căn cứ vào độ tuổi, khả năng nhận thức của họ về tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm.

– Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào những đặc điểm về nhân thân của họ, tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.

– Khi xét xử, Tòa án chỉ áp dụng hình phạt đối với người dưới 18 tuổi phạm tội nếu xét thấy việc miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng không bảo đảm hiệu quả giáo dục, phòng ngừa.

– Không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

– Tòa án chỉ áp dụng hình phạt tù có thời hạn đối với người dưới 18 tuổi phạm tội khi xét thấy các hình phạt và biện pháp giáo dục khác không có tác dụng răn đe, phòng ngừa.

Khi xử phạt tù có thời hạn, Tòa án cho người dưới 18 tuổi phạm tội được hưởng mức án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đủ 18 tuổi trở lên phạm tội tương ứng và với thời hạn thích hợp ngắn nhất.

Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

– Án đã tuyên đối với người chưa đủ 16 tuổi phạm tội, thì không tính để xác định tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm.

– Người dưới 18 tuổi phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau và có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả, nếu không có căn cứ miễn trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 29 Bộ luật Hình sự thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng:

• Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng, trừ tội phạm quy định tại các Điều 134 (Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác), Điều 141 (Tội hiếp dâm), Điều 171 (Tội cướp giật tài sản), Điều 248 (Tội sản xuất trái phép chất ma túy), Điều 249 (Tội tàng trữ trái phép chất ma túy), Điều 250 (Tội vận chuyển trái phép chất ma túy), Điều 251 (Tội mua bán trái phép chất ma túy), Điều 252 (Tội chiếm đoạt chất ma túy) của BLHS năm 2015 của Bộ luật Hình sự
• Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng quy định tại khoản 2 Điều 12 của Bộ luật này, trừ tội phạm quy định tại các điều Điều 123 (Tội Giết người), Điều 134 (Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, Điều 141 (Tội hiếp dâm), Điều 142 (Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi), Điều 144 (Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi), Điều 150 (Tội mua bán người), Điều 151 (Tội mua bán người dưới 16 tuổi), Điều 168 (Tội cướp tài sản), Điều 171 (Tội cướp giật tài sản), Điều 248 (Tội sản xuất trái phép chất ma túy), Điều 249 (Tội tàng trữ trái phép chất ma túy), Điều 250 (Tội vận chuyển trái phép chất ma túy), Điều 251 (Tội mua bán trái phép chất ma túy), Điều 252 (Tội chiếm đoạt chất ma túy) của Bộ luật Hình sự
• Người dưới 18 tuổi là người đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án.

Biện pháp giám sát, giáo dục đối với người chưa thành niên phạm tội

1. Điều kiện áp dụng:

Theo quy định tại Điều 92 Bộ luật hình sự năm 2017, để áp dụng biện pháp giám sát, giáo dục đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự thì phải có sự đồng ý của người đó hoặc của người đại diện hợp pháp của họ về việc áp dụng một trong các biện pháp giám sát, giáo dục này. Quy định này nhằm mục đích tránh tình trạng oan sai hoặc việc cán bộ tiến hành tố tụng ép buộc người chưa thành niên phạm tội nhận tội để cho miễn trách nhiệm hình sự.

2. Các biện pháp giám sát, giáo dục:

• Khiển trách
• Hòa giải tại cộng đồng
• Giáo dục tại xã, phường, thị trấn

3. Biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng

Tòa án có thể áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng từ 01 năm đến 02 năm đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, nếu thấy do tính chất nghiêm trọng của hành vi phạm tội, do nhân thân và môi trường sống của người đó mà cần đưa người đó vào một tổ chức giáo dục có kỷ luật chặt chẽ.

Người được giáo dục tại trường giáo dưỡng phải chấp hành đầy đủ những nghĩa vụ về học tập, học nghề, lao động, sinh hoạt dưới sự quản lý, giáo dục của nhà trường.

4. Các hình phạt được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội

Người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ bị áp dụng một trong các hình phạt sau đây đối với mỗi tội phạm: Cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn.

Ngoài ra các bạn có thể tham khảo thêm quy định từ Điều 99 đến Điều 107 Bộ luật hình sự để hiểu hơn về các hình phạt và vấn đề quyết định hình phạt, tổng hợp hình phạt, miễn giảm án, xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

Trên đây là chia sẻ của Luật Nhân Dân về Người chưa thành niên phạm tội bị xử lý như thế nào theo quy định pháp luật?. Nếu còn những vướng mắc về luật pháp hay những vấn đề liên quan hãy liên hệ dịch vụ luật sư của Luật Nhân Dân để được giải đáp một cách nhanh chóng, cập nhật những quy định mới nhất của pháp luật hiện hành.