Điều kiện và thủ tục hưởng chế độ thai sản mới nhất năm 2025
Điều kiện hưởng chế độ thai sản là gì? Hồ sơ, thủ tục hưởng chế độ thai sản? Thời gian nghỉ và các mức hưởng chế độ thai sản như thế nào theo quy định của Luật BHXH hiện nay? Dưới đây là những giải đáp về vấn đề này của Luật Nhân Dân, mời các bạn cùng tìm hiểu.
Nội Dung Bài Viết
Điều kiện được hưởng chế độ thai sản
Theo quy định tại Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Điều 9 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong những trường hợp sau:
+ Lao động nữ mang thai
+ Lao động nữ sinh con
+ Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ
+ Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi
+ Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản
+ Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con
Lưu ý
– Lao động nữ sinh con; Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
– Lao động nữ sinh con đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Người lao động nữ đáp ứng đủ các điều kiện trên mà chấm dứt hợp đồng lao động hoặc thôi việc trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định.
Hồ sơ hưởng chế độ thai sản
Căn cứ quy định tại Điều 101 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Điều 9 Quyết định 636/QĐ-BHXH, hồ sơ hưởng chế độ thai sản như sau:
1. Trường hợp lao động nữ đang đóng BHXH sinh con:
+ Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con
+ Danh sách theo mẫu C70a-HD do người sử dụng lao động lập (bản chính) theo Quyết định 636/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam.
2. Trường hợp lao động nữ đi khám thai, sảy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý, người lao động thực hiện biện pháp tránh thai theo quy định:
+ Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đối với trường hợp điều trị ngoại trú, bản chính hoặc bản sao giấy ra viện đối với trường hợp điều trị nội trú (Mẫu giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH C65-HD ban hành kèm theo Thông tư 178/2012/TT-BTC)
+ Danh sách theo mẫu C70a-HD do người sử dụng lao động lập (bản chính) theo Quyết định 636/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam.
3. Trường hợp người lao động nhận nuôi con nuôi:
+ Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi phải có giấy chứng nhận nuôi con nuôi
+ Danh sách theo mẫu C70a-HD do người sử dụng lao động lập (bản chính) theo Quyết định 636/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam.
4. Trường hợp con chết, mẹ chết gồm:
+ Bản sao giấy chứng tử của con trong trường hợp con chết
+ Bản sao giấy chứng tử của mẹ trong trường hợp sau khi sinh con mà mẹ chết
+ Trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ trong trường hợp con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh.
5. Trường hợp nghỉ dưỡng sức:
+ Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về tình trạng người mẹ sau khi sinh con mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con
+ Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc lao động nữ phải nghỉ việc để dưỡng thai
+ Danh sách theo mẫu C70a-HD do người sử dụng lao động lập (bản chính) theo Quyết định 636/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam.
Trình tự thủ tục hưởng chế độ thai sản
Quyết định 777/QĐ-BHXH quy định về thủ tục hưởng chế độ thai sản cho người lao động như sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ
Người lao động, thân nhân người lao động và đơn vị sử dụng lao động có thể lựa chọn nộp hồ sơ và nhận kết quả bằng một trong các hình thức sau:
– Qua giao dịch điện tử (kèm hồ sơ giấy hoặc không kèm hồ sơ giấy).
– Qua dịch vụ bưu chính công ích.
– Trực tiếp tại cơ quan BHXH.
Về phía người lao động:
Đối với người đang đóng BHXH:
Nộp hồ sơ cho đơn vị sử dụng lao động trong thời hạn không quá 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc.
Đối với người đang bảo lưu thời gian đóng BHXH:
Nộp hồ sơ và xuất trình sổ BHXH cho cơ quan BHXH tỉnh/huyện nơi cư trú.
Về phía đơn vị sử dụng lao động:
– Tập hợp và lập hồ sơ:
Tiếp nhận hồ sơ từ người lao động và trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ phải lập Danh sách 01B-HSB và nộp cho cơ quan BHXH nơi đơn vị sử dụng lao động đóng BHXH.
– Trường hợp giao dịch điện tử thì lập hồ sơ điện tử, ký số và gửi lên Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc qua tổ chức I-VAN, nếu chưa chuyển hồ sơ giấy sang dạng điện tử thì gửi hồ sơ giấy đến cơ quan BHXH qua dịch vụ bưu chính công ích.
Bước 2: Cơ quan BHXH nhận hồ sơ
Tiếp nhận hồ sơ của người lao động, đơn vị sử dụng lao động để xét duyệt và thực hiện chi trả trợ cấp.
Bước 3: Nhận kết quả và tiền trợ cấp
Về phía người lao động:
Người lao động, thân nhân người lao động có thể nhận trợ cấp bằng một trong các hình thức:
– Qua tài khoản ATM của người lao động.
– Qua đơn vị sử dụng lao động.
– Trực tiếp tại cơ quan BHXH trong trường hợp chưa nhận tại đơn vị sử dụng lao động mà đơn vị đã chuyển lại cho cơ quan BHXH và trong trường hợp thôi việc trước khi sinh con, nhận con, nhận nuôi con nuôi mà không có tài khoản ATM.
Nếu người lao động không trực tiếp đến nhận trợ cấp bằng tiền mặt thì lập giấy ủy quyền (Mẫu 13-HSB) hoặc Hợp đồng ủy quyền.
Về phía người sử dụng lao động:
Nhận kết quả giải quyết (Danh sách C70a-HD) và tiền trợ cấp qua tài khoản của đơn vị sử dụng lao động để chi trả cho người lao động đăng ký nhận tiền mặt.
Thời gian hưởng chế độ thai sản
Theo quy định của pháp luật bảo hiểm xã hội hiện nay thì người lao động được hưởng những chế độ thai sản cụ thể sau:
1. Thời gian hưởng chế độ khám thai định kỳ:
Trong thời gian mang thai, lao động nữ được phép nghỉ việc để đi khám thai 5 lần, mỗi lần 1 ngày. Đối với những trường hợp ở cách xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai bị các bệnh lý hoặc thai nhi có dị tật, không bình thường thì được nghỉ mỗi lần khám thai là 2 ngày.
2. Thời gian hưởng chế độ khi sảy thai, nạo hút thai, thai chết lưu, hoặc buộc phải phá thai vì các bệnh lý:
Theo quy định khi lao động nữ bị sảy thai, nạo hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai vì các bệnh lý thì người lao động nghỉ việc được hưởng chế độ thai sản theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền. Thời gian nghỉ tối đa theo quy định hiện nay được tính như sau:
– Được nghỉ 10 ngày nếu thai dưới 05 tuần tuổi;
– Được nghỉ 20 ngày nếu thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi;
– Được nghỉ 40 ngày nếu thai từ 13 đến dưới 25 tuần tuổi;
– Được nghỉ 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.
3. Thời gian nghỉ hưởng chế độ khi sinh con:
Lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.
Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.
Pháp luật bảo hiểm xã hội cũng quy định cụ thể về những trường hợp ngoại lệ (đặc biệt), cụ thể:
– Trong thời gian lao động nữ nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước khi sinh mà thai chết lưu, nếu lao động nữ đủ điều kiện quy định tại khoản 2 Điều 31 của Luật bảo hiểm xã hội thì ngoài chế độ thai sản đối với thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước khi sinh, lao động nữ được nghỉ việc hưởng chế độ quy định tại Điều 33 của Luật bảo hiểm xã hội tính từ thời điểm thai chết lưu.
– Trường hợp lao động nữ nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh, sau khi sinh con mà con bị chết, nếu lao động nữ đủ điều kiện quy định tại khoản 2 Điều 31 của Luật bảo hiểm xã hội thì ngoài chế độ thai sản đối với thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh, lao động nữ được hưởng chế độ quy định tại khoản 3 Điều 34 của Luật bảo hiểm xã hội.
4. Thời gian nghỉ áp dụng với chồng/Lao động nam đóng bảo hiểm khi vợ sinh con:
Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như sau:
+ Được nghỉ 05 ngày làm việc;
+ Được nghỉ 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;
+ Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc;
+ Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.
Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
Một số lưu ý:
– Trường hợp sau khi sinh con, nếu con dưới 02 tháng tuổi bị chết thì mẹ được nghỉ việc 04 tháng tính từ ngày sinh con; nếu con từ 02 tháng tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 02 tháng tính từ ngày con chết, nhưng thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản không vượt quá thời gian quy định tại khoản 1 Điều này; thời gian này không tính vào thời gian nghỉ việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động.
– Trường hợp chỉ có mẹ tham gia bảo hiểm xã hội hoặc cả cha và mẹ đều tham gia bảo hiểm xã hội mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của người mẹ theo quy định tại khoản 1 Điều này. Trường hợp mẹ tham gia bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều 31 của Luật này mà chết thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
– Trường hợp cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng tham gia bảo hiểm xã hội mà không nghỉ việc theo quy định tại khoản 4 Điều này thì ngoài tiền lương còn được hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của mẹ theo quy định tại khoản 1 Điều này.
– Trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội mà mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con theo xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
5. Thời gian nhận chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi:
Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được nghỉ hưởng chế độ thai sản cho đến khi con nuôi đủ 06 tháng tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ đều tham gia bảo hiểm xã hội và đủ điều kiện hưởng bảo hiểm thai sản thì chỉ một trong hai người được hưởng chế độ thai sản.
6. Thời gian hưởng chế độ khi áp dụng các biện pháp tránh thai:
Khi thực hiện các biện pháp tránh thai (đặt vòng, triệt sản…) thì người lao động được nghỉ thai sản theo chỉ định của cơ quan khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ tối đa được quy định như sau:
– Được nghỉ 07 ngày làm việc đối với phụ nữ đặt vòng tránh thai;
– Được nghỉ 15 ngày đối với người lao động thực hiện các biện pháp triệt sản;
Mức hưởng chế độ thai sản
1. Tiền trợ cấp 1 lần khi sinh con
Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội quy định: Lao động nữ sinh con được trợ cấp 1 lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con. Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia BHXH thì cha được trợ cấp 1 lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh cho mỗi con.
Theo Nghị quyết số 86/2019/QH14, từ nay đến ngày 30/6/2020, mức lương cơ sở là 1.490.000 đồng/tháng và từ ngày 01/7/2020, mức lương cơ sở là 1.600.000 đồng/tháng.
Trên cơ sở đó:
- Nếu sinh con trước ngày 01/7/2020, mức trợ cấp 1 lần cho mỗi con là 1.490.000 đồng x 2 = 2.980.000 đồng.
- Nếu sinh con từ ngày 01/07/2020, mức trợ cấp 1 lần cho mỗi con là 1.60.000 đồng x 2 = 3.200.000 đồng.
Có thể thấy, nếu như sinh con từ ngày 01/7/2020 trở đi thì mức trợ cấp 1 lần cho mỗi con tăng 220.000 đồng so với thời điểm trước.
2. Tiền chế độ tính theo tiền lương tháng đóng BHXH
Theo quy định của Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014: Mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ sinh con mỗi tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.
3. Tiền dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau sinh
Khoản 3 Điều 41 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định: Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.
Tương tự như tiền trợ cấp 1 lần, mức lương cơ sở được lấy làm căn cứ để tính tiền dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau sinh.
- Nếu sinh con trước ngày 01/7/2020, tiền dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau sinh là 1.490.000 đồng x 30% = 447.000 đồng/ngày.
- Nếu sinh con từ ngày 01/07/2020, tiền dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau sinh là là 1.600.000 đồng x 30% = 480.000 đồng/ngày.
Như vậy, nếu như sinh con từ ngày 01/7/2020 trở đi thì tiền dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau sinh tăng 33.000 đồng/ngày so với thời điểm trước.
Trên đây là chia sẻ của Luật Nhân Dân về Điều kiện và thủ tục hưởng chế độ thai sản mới nhất năm 2025. Nếu còn những vướng mắc về luật bảo hiểm hoặc các vấn đề liên quan hãy liên hệ dịch vụ luật sư của Luật Nhân Dân để được giải đáp một cách nhanh chóng, cập nhật những quy định mới nhất của pháp luật hiện hành.
Leave a Reply
Want to join the discussion?Feel free to contribute!