Quy định về độ tuổi lao động và độ tuổi nghỉ hưu tại Việt Nam

Độ tuổi lao động và độ tuổi nghỉ hưu tại Việt Nam hiện nay như thế nào là vấn đề được không chỉ người lao động mà cả các doanh nghiệp quan tâm, nhất là những doanh nghiệp vì đặc thù công việc mà mong muốn sử dụng những lao động trẻ tuổi. Bài viết sau đây Công ty Luật Nhân Dân sẽ giải đáp cụ thể về vấn đề này theo quy định pháp luật hiện hành, mời các bạn cùng tìm hiểu.

Quy định về độ tuổi lao động tại Việt Nam

Hiện nay, pháp luật có quy định cụ thể tại Điều 3 Bộ Luật lao động 2012 thì độ tuổi lao động được tính từ đủ 15 tuổi đến lúc nghỉ hưu. Độ tuổi lao động được quy định như sau:

“1. Người lao động đủ độ tuổi lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu khi nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi.

2. Người lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, người lao động làm công tác quản lý và một số trường hợp đặc biệt khác có thể nghỉ hưu ở tuổi cao hơn nhưng không quá 05 năm so với quy định tại khoản 1.

Như vậy thì ta thấy rằng theo quy định của pháp luật Việt Nam, độ tuổi lao động được tính từ 15 tuổi cho đến 55 tuổi đối với lao động nữ và 60 tuổi đối với lao động nam. Pháp luật cũng có một số ngoại lệ đối với một số trường hợp có thể tăng độ tuổi nghỉ hưu nhưng không quá 5 năm (ví dụ như những người lao động làm công tác quản lý, người có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao…)

Có thể sử dụng lao động dưới 15 tuổi không?

Điều 18 Bộ luật lao động 2012 có quy định cụ thể về độ tuổi lao động dưới 15 tuổi như sau:

“Người lao động là người từ đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động, làm việc theo hợp đồng lao động, được trả lương và chịu sự quản lý, điều hành của người sử dụng lao động.

Người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi thì việc giao kết hợp đồng lao động phải được sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật của người lao động.”

Về cơ bản, nhà nước có những quy định nhằm hạn chế sử dụng người lao động dưới 15 tuổi bởi những lý do nhất định. Tuy nhiên, đối với những công việc nhẹ nhàng và nằm trong danh mục của Bộ lao động thương binh và xã hội thì có thể sử dụng lao động dưới 15 tuổi nhưng phải: 

• Hằng năm phải báo cáo việc sử dụng người lao động dưới 15 tuổi làm việc cùng với báo cáo công tác an toàn lao động, vệ sinh lao động về Sở Lao động Thương binh và Xã hội.
• Khi tuyển dụng phải có giấy khám sức khoẻ của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền xác nhận sức khoẻ phù hợp công việc; tổ chức kiểm tra sức khoẻ định kỳ ít nhất 06 tháng/lần.
• Phải ký kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người đại diện theo pháp luật và phải được sự đồng ý của người lao động.
• Phải thông báo bằng văn bản về Sở Lao động Thương binh và Xã hội nơi cơ sở đặt trụ sở chính trong vòng 30 ngày từ ngày bắt đầu tuyển dụng vào làm việc.

Một số lưu ý khi sử dụng người lao động chưa thành niên

– Nghiêm cấm sử dụng người lao động chưa thành niên làm những công việc có môi trường độc hại, tính chất công việc nặng nhọc hoặc những địa điểm làm việc ảnh hưởng đến nhân cách của họ. Ví dụ như làm hoá chất, mỏ khí quặng, lò gạch…vv…

– Thời giờ làm việc của người dưới 15 tuổi không được quá 04 giờ trong 01 ngày và 20 giờ trong 01 tuần và không được sử dụng làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.

– Phải thanh toán đầy đủ chi phí, lương thưởng cho họ khi chấm dứt Hợp đồng lao động, trừ trường hợp có thoả thuận khác.

– Thời giờ làm việc của người lao động chưa thành niên từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 40 giờ trong 01 tuần.

– Không được sử dụng người chưa thành niên sản xuất và kinh doanh cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần và các chất gây nghiện khác.

– Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để người lao động chưa thành niên và người dưới 15 tuổi tham gia lao động được học văn hoá.

– Người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề và công việc theo quy định của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.

Quy định về độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu

Theo luật BHXH, người lao động nghỉ việc khi đã đủ 20 năm đóng BHXH trở lên sẽ được hưởng lương hưu với mức thấp hơn trong các trường hợp bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%, cần phải đáp ứng điều kiện về tuổi đời được quy định như sau:

Đối với những trường hợp người lao động đã đủ thời hạn đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên. Trong đó có đủ 15 năm trở lên làm nghề hay những công việc đặc biệt nặng nhọc, nguy hiểm, độc hại, mà bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì không cần kể tuổi đời.

Trên đây là những chia sẻ của Luật Nhân Dân về độ tuổi lao động và độ tuổi nghỉ hưu tại Việt Nam, hi vọng sẽ hữu ích với bạn. Nếu bạn có những câu hỏi hay đang gặp vướng mắc về luật lao động cần Luật sư tư vấn vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ giải đáp nhanh nhất.